”ආසියාවේ විශාලතම කුඩු කන්ටේනරයක් නිදහස් කිරීමට බෞද්ධ කටයුතු පිළිබ`ද ඇමති තනතුර හොබවන..... අග‍්‍රාමාත්‍ය කාර්යාලයේ ලේකම්........... චීවරධාරී යයි අගමැති පවසයි...... අග‍්‍රාමාත්‍ය කාර්යාලය වැටලූ සංඝරත්නය ඇතු`ඵ...... කැසිනෝ බුදුන් දවසද පැවතුනි...අගමැති නිර්දෝෂීයි හිමිවරු පවසති” මැයෙන් පසුගිය දිනවල රටපුරා මහත් ආන්දෝලනයක් පැවතුනි.
බුදුන් පරිනිර්වානයෙන් වසර 5000ක් පමණ ගත වෙත්ම නිර්මල බුදු දහම ලොවෙන් පිරිහී යනු ඇතැයි විශ්වාසයක් ඇත. විවිධ තර්ජන හමුවේ වසර 2550ක අවසන මේ තරමින්වත් බුදු දහම පැවතුනේ එදා දිවි හිමියෙන් ශාසනය රැුක ගැනීමේ කාර්යයක නිරත වුනු ගරුතර සංඝරත්නයේ පිහිට ආරක්ෂාව නිසාය. එදා සිටි ධර්ම ඥානයෙන් පිරිපුන් සංඝ රත්නය නිසා බුදුදහම විනාශ කිරීමට හෝ නිර්මල බුදු දහම විකෘති කිරීමට අන් ජාතීන්ට අන් ආගමිකයින්ට නොහැකි විය. රටේ සෞභ්‍යාග්‍ය, ජාතික අනණ්‍යතාවය, සංස්කෘතියද මේතාක් ර`දා පැවතියේ එදා සමාජය තුල පැවති ධාර්මික වට පිටාවක් තුලය. එකල විවිධ ජාතීන්, විවිධ ආගමිකයින් තම තමන්ගේ ආගම් අදහමින් සිංහල දමිල මුස්ලිම් ජාතික උත්සව වෙන වෙනම පැවැත් වුවද එකිනෙකාට ගෞරව කරමින් සහජීවනයෙන් ජීවත් විය. අද සර්ව ආගමික කියමින් ජාති ආගම් සියල්ල අච්චාරුවක් කරගත් ශ‍්‍රී ලාංකික කියන ජාතිය එකිනෙකාට වෛර කර ගනිමින් කුලල් කා ගනිමින් සිටිති. වගකිව යුත්තන් මේ කුලල් කා ගැනීම් පිටුපස සිටින්නේ කව්ද යන්න සොයා නොබලා මේ ආගමික, ජාතික කල්ලි වලට තව තවත් බේද බින්නව කටයුතු කිරීමට අනුබල දීම කනගාටුවට කරුණකි. එදා ඉංග‍්‍රීසීන් බෞද්ධ ජනතාව විවිධ ක‍්‍රම වලින් ක‍්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කලහ. එය අසාර්ථකවූ පසු සුදුසුකම් වලට අමතරව රජයේ උසස් රැුකියාවන් ස`දහා ක‍්‍රිස්තියානුවන් වීම අනිවාර්ය සුසුදුකමක් කිරීය. ඊට අමතරව මෙතෝදිස්ත පාසැල් දිවයිනේ දුෂ්කර ප‍්‍රදේශ වල ආරම්භ කර මිෂනාරි අධ්‍යාපනය හරහා දරුවන් ක‍්‍රිස්තියානි කරනය කිරීමට සැලසුම් කලේය. එය යම්තාක් දුරට සාර්ථක විය.
ඉන් නොනැවතුනු මේ අන් ආගමික සංවිධාන බෞද්ධ දර්ශනය මැනවින් අධ්‍යනය කලහ. හැදෑරූහ. තවත් අන්ආගමික දරුවන් ළමා වියේ සිටම මහණ කොට ඒ අය ලවා ධර්මය විකෘති කොට දේශනා කිරීමටත්, බෞද්ධ පත පොත, බෞද්ධ ඉතිහාසය විකෘති කොට පල කිරීමටත්, පාලි භාෂාවෙන්, සංස්කෘත භාෂාවෙන් තිබූ ධර්මය පිරිත සිංහල භාෂාවට පරිවර්ථනය කරන මුවාවෙන් පිරිතේ ගුනයද, අනුහසද, අර්ථයද විනාශ කිරීමට කටයුතු යොදා ගැණුනි. මේ ස`දහා සිල්වත් බෞද්ධ භික්ෂුදව ඉතා සූක්ෂම ලෙස යොදා ගැණුන අවස්ථා ඇත. එදා පන්සලට උපකාර කරන මුවා වෙන් පන්්සලේ භෞතික පරිසරය ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීමට මුදල්, යාන වාහන පරිත්‍යාග කරමින්ද ප‍්‍රධාන දායක වී භික්ෂූන් වහන්සේලා තුල තිබූ අල්පේච්ඡු ගුනය නැති කිරීම මහායාන සම්ප‍්‍රදායෙන් සිදු විය. එදා ඉංග‍්‍රීසීන් අප රට පාලනය කරන සමයේ ආගම වෙනස් කොට රජයේ උසස් තනතුරු, දේශපාලන නායකත්ව ලබාගත් සිංහල ජාතිකයන් තම දේශපාලන අරමුණු ක‍්‍රියාත්මක කිරීම ස`දහා භික්ෂුව දේශපාලනයට ඇද දැමීය. එයින්ද භික්ෂුව වාසි ලාභ පිණිස ඕනෑම ප‍්‍රකාශයක් කිරීමටත් ජාතික වියසනයකදී නිහ`ඩව සිටීමටත් පුරුදු කලහ. මේ අතර භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ උගත් බව වැඩි කිරීම පිණිස පිරිවෙනෙන් විශ්ව විද්‍යාල වලට වැඩිය භික්ෂූන් නිවන් මාර්ගය පසෙකලා රැුකියා මාර්ග ආදායම් මාර්ග සෙවීමට යුහු සු`ඵ විය. මෙම පරිහානියත් සම`ග අ`ඵත් සංස්කෘතියක් ලෙස පන්සලෙන් ගිහියාට ලැබුණු ධාර්මික අවවාද අනුශාසනා නැති වී පන්සලේ දායක සභාව හරහා මුදල් රැුස් කරමින් සුපිරි සංඝාවාස, බෝධීන් වහන්සේ වටා රන් වැට, ධාතු මන්දිර, තාප්ප, ඝන්ඨා කු`ඵණු ඉදිකිරීමට අසරන දායකයින් පෙලීය. අන්ත දුගී අසරන වුවත් බුදු දහමට හා ගරුතර සංඝරත්නයට තිබුණාවූ භක්තිය හා විශ්වාසය නිසා වැස්සට තෙමෙන තම වහලට පොල් අත්තක් අහුරා නොගෙන තමන්ගේ ඊළ`ග ආත්මයේ සුව පිණිස පන්සලේ සංඝාවාසයට ඇස්බැස්ටෝ ෂීට් පූජා කරති. පිංකමේදී නායක තෙර ධර්ම දේශනයේදී ශබ්ද විකාශනයෙන් ගමටම ඇහෙන්න වැඩියෙන් පින් අනුමෝදන් කිරීම නිසා අනෙකුත් දායකයින්ටද එය පුංචි මදිකමක් විය. ඒ නිසා ඊළ`ග වර තමන්ගේ නැසීගිය ඥාතීන්ගේ සහ තමන් ඔවුන්ට කලින් දෙව්ලොව සැප සම්පත් ලබාගනු රිසියෙන් සංඝාවාසය ටයිල් කරවා සෝෆා කට්ටලයක්ද පූජා කරයි. මෙහිදී සිල්වත් දායකයා කොන් වී ධනවත් දායක තෙමේ භික්ෂුවගේ ප‍්‍රධාන දායක තැන උසුලයි. පසුව මුදල් කියනා සාධකය මත දායකයා විසින් භික්ෂුවට අවවාද අනුශාසනා ලබා දෙමින් පන්සල පාලනය කරයි.
මෙසේ අධ්‍යාත්මික බවින් මිදී ආර්ථික මෙවලමක් බවට පත්වූ භික්ෂුවට දේශනා කරන බණ වල සු`ඵ සු`ඵ වෙනස් කම් කිරීම්, අ`ඵත් තාලයේ පුද පූජා ක‍්‍රම බුදු දමහට ඇතුලත් කල යුතු විය. දිනක් එක්තරා පන්සලකට ඥාණ පූජාවක් පැවැත් විය. වැසි නොතකා උපාසක උපාසිකාවන් පැමිණ මුදල් ගෙවා රිසිට් පත් ගනු දක්නට ලැබුණි. තව අවස්ථා කිහිපයයි යනු වෙන් ශබ්ද විකාශනයෙන් කෑ මොර දෙද්දී ඒ රිසිට් පත්ද උනු කැවුම් මෙන් අවසන් විය. මේ අමුතුම තාලේ පූජාව බැලීමට මා ද ලංවිය. ගෞතම බුදු රජාණන්වහන්සේගේ 73ක් වූ ඥානයන් එක් ඥානයක් රුපියල් දහසක මුදලකට අලෙවි වේ. බුදුන් වහන්සේ සාරා සංඛ කල්ප ලක්ෂයක් පෙරුම් පුරා රැුස්කරගත් ඥානය රුපියල් හැත්තෑ දෙදහසකට පැයකින් අලෙවි විය. දින හතක් මේ පූජාව සිදු විය. මේ පිළිබ`දව මා භික්ෂූන් වහන්සේ නමකගෙන් ප‍්‍රශ්න කල අවස්ථාවේ උන්වහන්සේ පැවසූයේ පන්සල වටා තාප්පය බැ`ද ගැනීමට මේ ක‍්‍රමය අනුගමනය කල බවයි.
මෙසේ අධ්‍යාත්මික බවින් මිදී ආර්ථික මෙවලමක් බවට පත්වූ භික්ෂුවට දේශනා කරන බණ වල සු`ඵ සු`ඵ වෙනස් කම් කිරීම්, අ`ඵත් තාලයේ පුද පූජා ක‍්‍රම බුදු දමහට ඇතුලත් කල යුතු විය. දිනක් එක්තරා පන්සලකට ඥාණ පූජාවක් පැවැත් විය. වැසි නොතකා උපාසක උපාසිකාවන් පැමිණ මුදල් ගෙවා රිසිට් පත් ගනු දක්නට ලැබුණි. තව අවස්ථා කිහිපයයි යනු වෙන් ශබ්ද විකාශනයෙන් කෑ මොර දෙද්දී ඒ රිසිට් පත්ද උනු කැවුම් මෙන් අවසන් විය. මේ අමුතුම තාලේ පූජාව බැලීමට මා ද ලංවිය. ගෞතම බුදු රජාණන්වහන්සේගේ 73ක් වූ ඥානයන් එක් ඥානයක් රුපියල් දහසක මුදලකට අලෙවි වේ. බුදුන් වහන්සේ සාරා සංඛ කල්ප ලක්ෂයක් පෙරුම් පුරා රැුස්කරගත් ඥානය රුපියල් හැත්තෑ දෙදහසකට පැයකින් අලෙවි විය. දින හතක් මේ පූජාව සිදු විය. මේ පිළිබ`දව මා භික්ෂූන් වහන්සේ නමකගෙන් ප‍්‍රශ්න කල අවස්ථාවේ උන්වහන්සේ පැවසූයේ පන්සල වටා තාප්පය බැ`ද ගැනීමට මේ ක‍්‍රමය අනුගමනය කල බවයි.
ආත්ම විමුක්තිය, නිදහස සොයා එන උපාසක උපාසිකාවන් මේ ආකාරයෙන් මිථ්‍යාවට යොමු කරමින් පීඩාවට පත් බෞද්ධයා මංමුලා වී ඉච්ඡුාභංගත්වයට පැමිණ සිටින අවස්ථාවක තවත් ක‍්‍රිස්තියානි අන්තවාදී කොටස් මින් උපරිම ඵල ප‍්‍රයෝජන ගෙන මිළ මුදල්, ආහාර පාන, ඇ`දුම් පැල`දුම් සපයමින් ඔවුන් ලවා බුදු දහමට වෛරයක් ඇති කොට ඔවුන්ගේ නිකායන්ට බ`දවා ගනී. මින් කෝපයටපත් ජනතාව නැවත නැවතත් මුලාවට පත් කරමින් එයට විරැුද්ධව හ`ඩක් නැ`ගීමට චීවරය එවරද පෙරමුණ ගති. ඒ ස`දහා අන්‍යාගමීකරණ පනතක් ඉදිරියට ගෙන භික්ෂූන් කොටසක් මහජන ඡුන්දයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට වැඩියද වසර ගණනාවකට පසුවද තත්වය එසේමය.
ආත්ම විමුක්තිය, නිදහස සොයා එන උපාසක උපාසිකාවන් මේ ආකාරයෙන් මිථ්‍යාවට යොමු කරමින් පීඩාවට පත් බෞද්ධයා මංමුලා වී ඉච්ඡුාභංගත්වයට පැමිණ සිටින අවස්ථාවක තවත් ක‍්‍රිස්තියානි අන්තවාදී කොටස් මින් උපරිම ඵල ප‍්‍රයෝජන ගෙන මිළ මුදල්, ආහාර පාන, ඇ`දුම් පැල`දුම් සපයමින් ඔවුන් ලවා බුදු දහමට වෛරයක් ඇති කොට ඔවුන්ගේ නිකායන්ට බ`දවා ගනී. මින් කෝපයටපත් ජනතාව නැවත නැවතත් මුලාවට පත් කරමින් එයට විරැුද්ධව හ`ඩක් නැ`ගීමට චීවරය එවරද පෙරමුණ ගති. ඒ ස`දහා අන්‍යාගමීකරණ පනතක් ඉදිරියට ගෙන භික්ෂූන් කොටසක් මහජන ඡුන්දයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට වැඩියද වසර ගණනාවකට පසුවද තත්වය එසේමය.
භික්ෂුව පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයට මුහුන් වීම තුල පන්සල් විහාරවල මහා නායක හිමිවරු පත්වීම් ස`දහාද දේශපාලන ඇ`ගිලි ගැසීම් සිදුවිය. භික්ෂුව විවිධ විෂමාචාරයන්ටද හුරුවීම, දේශපාලකයන්ගේ උවමනාවන් ඉටු කිරීමට විවිධ සංවිධාන පිහිටුවමින් භික්ෂුවකට තියා මානවයෙකුට වත් නොගැලපෙන කලහකාරී හැසිරීම් ජාති විරෝධී ප‍්‍රකාශ එලිපිටම කිරීම නිසා අන් ආගමිකයන් රහසින් කරගෙන ආ කූට වත් පිලිවෙත් වලට එලිපිටම ජාත්‍යන්තර සහයෝගය ලැබෙන තත්වයකට පත් කරේද මේ චීවරධාරීන්මය. එසේම බෞද්ධ ජනතාවගේ හික්මීම කෙරෙහි තිබූ ජාත්‍යන්තර විශ්වාසයද බොහෝ දුරට විනාශ විය.
භික්ෂුව පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයට මුහුන් වීම තුල පන්සල් විහාරවල මහා නායක හිමිවරු පත්වීම් ස`දහාද දේශපාලන ඇ`ගිලි ගැසීම් සිදුවිය. භික්ෂුව විවිධ විෂමාචාරයන්ටද හුරුවීම, දේශපාලකයන්ගේ උවමනාවන් ඉටු කිරීමට විවිධ සංවිධාන පිහිටුවමින් භික්ෂුවකට තියා මානවයෙකුට වත් නොගැලපෙන කලහකාරී හැසිරීම් ජාති විරෝධී ප‍්‍රකාශ එලිපිටම කිරීම නිසා අන් ආගමිකයන් රහසින් කරගෙන ආ කූට වත් පිලිවෙත් වලට එලිපිටම ජාත්‍යන්තර සහයෝගය ලැබෙන තත්වයකට පත් කරේද මේ චීවරධාරීන්මය. එසේම බෞද්ධ ජනතාවගේ හික්මීම කෙරෙහි තිබූ ජාත්‍යන්තර විශ්වාසයද බොහෝ දුරට විනාශ විය.
මෙහිදී දුෂ්ශීල භික්ෂුවගේ ආරක්ෂාවට දේශපාලකයන් ඉදිරිපත් වීම තුල බෞද්ධ ශ‍්‍රාවකයා පන්සලේ විහාර ගෙයි බදාමයෙන් තනා ඇති කන්ථක අශ්වයා සේ නිසොල්මන් වූහ. මේ දේශපාලන ආශීර්වාද ලද භික්ෂූන් තම තමතට රිසි සේ ධර්මය විකෘති කරමින් පන්සල වෙනුවට සත්ප‍්‍රසාද ඉදි කිරීය. තම නමින් පත පොත මුද්‍රණය කිරීය. මුදල් රැුස් කිරීම ස`දහා පදනම්, භාර පිහිටු වීය. නිවන ස`දහා පංති පවත්වා සහතිකද පිරි නැමූහ. බුදු දහමේ නැති පෙරහරවල් සංවිධානය කලහ. පෙරහැරේ ප‍්‍රධාන ආරාධිතයා දේශපාලන බලවතාය. කරඩුව හිස මත තබා යන්නේ බාර් හිමි, ස්ත‍්‍රී ¥ෂක මැති ඇමති වරුය. තව කොටසක් ගුරුකම් යන්ත‍්‍ර මන්ත‍්‍ර, ජ්‍යෙතිෂය පන්සල තුලම සිදු කලහ. මින් උපරිම ඵල ප‍්‍රයෝජන ගත් අන්‍යාගමිකයින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වල ප‍්‍රතිපාදන වරදාන වලට යටත්ව මාධ්‍ය ආයතනවල මාධ්‍යකරැුවන් මුදලට ගෙන, පෙරමුණට සිංහල නමුත් අන් ආගමික සම්බවයක් ඇති ආචාර්ය, මහාචාර්ය වැනි ප‍්‍රසිද්ධ චරිත උපයෝගී කරගනිමින් සිය`ඵ ආගම් විරෝධී තේමාව යටතේ බුදුදහම පමණක් කේන්ද්‍ර කොට බුදුදහමට අන්තර්ග‍්‍රහනය කලාවූද, විද්‍යාත්මකව ඔප්පු කිරීමට තරම් විද්‍යාවේ නොදියුණු කම නිසා බෞද්ධ දර්ශනයේ යම් කොටස් ගෙන සිත්සේ පහර දෙති. මේ බව ගැඹුරින් අධ්‍යනය නොකල සමහර බෞද්ධයෝද ධර්මය අවබෝධ කරගනු පිණිස නොයා මේ එන්.ජී. ඕ. නඩය හා එක්ව දර්මයට එරෙහිව හුරේ දමති.
මෙහිදී දුෂ්ශීල භික්ෂුවගේ ආරක්ෂාවට දේශපාලකයන් ඉදිරිපත් වීම තුල බෞද්ධ ශ‍්‍රාවකයා පන්සලේ විහාර ගෙයි බදාමයෙන් තනා ඇති කන්ථක අශ්වයා සේ නිසොල්මන් වූහ. මේ දේශපාලන ආශීර්වාද ලද භික්ෂූන් තම තමතට රිසි සේ ධර්මය විකෘති කරමින් පන්සල වෙනුවට සත්ප‍්‍රසාද ඉදි කිරීය. තම නමින් පත පොත මුද්‍රණය කිරීය. මුදල් රැුස් කිරීම ස`දහා පදනම්, භාර පිහිටු වීය. නිවන ස`දහා පංති පවත්වා සහතිකද පිරි නැමූහ. බුදු දහමේ නැති පෙරහරවල් සංවිධානය කලහ. පෙරහැරේ ප‍්‍රධාන ආරාධිතයා දේශපාලන බලවතාය. කරඩුව හිස මත තබා යන්නේ බාර් හිමි, ස්ත‍්‍රී ¥ෂක මැති ඇමති වරුය. තව කොටසක් ගුරුකම් යන්ත‍්‍ර මන්ත‍්‍ර, ජ්‍යෙතිෂය පන්සල තුලම සිදු කලහ. මින් උපරිම ඵල ප‍්‍රයෝජන ගත් අන්‍යාගමිකයින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වල ප‍්‍රතිපාදන වරදාන වලට යටත්ව මාධ්‍ය ආයතනවල මාධ්‍යකරැුවන් මුදලට ගෙන, පෙරමුණට සිංහල නමුත් අන් ආගමික සම්බවයක් ඇති ආචාර්ය, මහාචාර්ය වැනි ප‍්‍රසිද්ධ චරිත උපයෝගී කරගනිමින් සිය`ඵ ආගම් විරෝධී තේමාව යටතේ බුදුදහම පමණක් කේන්ද්‍ර කොට බුදුදහමට අන්තර්ග‍්‍රහනය කලාවූද, විද්‍යාත්මකව ඔප්පු කිරීමට තරම් විද්‍යාවේ නොදියුණු කම නිසා බෞද්ධ දර්ශනයේ යම් කොටස් ගෙන සිත්සේ පහර දෙති. මේ බව ගැඹුරින් අධ්‍යනය නොකල සමහර බෞද්ධයෝද ධර්මය අවබෝධ කරගනු පිණිස නොයා මේ එන්.ජී. ඕ. නඩය හා එක්ව දර්මයට එරෙහිව හුරේ දමති.
තවත් නිර්මල බුදුදහම සොයමින් මංමුලාවූ දායකයෝ ධර්ම පිපාසයෙන් භික්ෂූන් වෙත ගොස් විකෘති බණ අසා කල්ලි ගත විය. එකෙක් කොලොන්නාවේ කල්ලියේ නම් අනෙකා කිරිබත්ගොඩය. තවකෙක් පිට¥වේ වන විට තවකෙක් උඩුවේ විය. මේ අයට විරුද්ධව නැග ආ ගංගොඩවිල සෝම හිමියන්ගේ අපවත් වීමෙන් එතැන පිර වීමට පැමිණි භික්ෂූන් වහන්සේලාද ජනතාව ඉදිරියේ ප‍්‍රසාංගික ධර්මය දේශනා කලහ. එයද බුදු දහමට පටහැනි විය. සමහර දේශකයාණන් වහන්සේ වරක සංයමයෙන් කරුනු පහදයි. ටිකකින් ජෝකරයකුසේ විහි`ඵ කරයි. ක්ෂනයකින් හම්බානට බැට දෙති. ඉංග‍්‍රීසි කෑලිද ඒ අතරට එක් කරයි. එබැවින් මා දන්නා තරමට නිර්මල කියන්නාවූ බුදු දහම අද සමාජයේ සොයා ගැනීමට නැත. මේ අතර බුදු බව, මාර්ගඵල, සෝවාන්ඵල ලැබූ බවට සමහර භික්ෂූන් භික්ෂුණීන් උපාසක උපාසිකාවන් ප‍්‍රකාශ කරති. මේ අයගෙන් ලද අවස්ථාවෙන් නිවන් යාම පිණිස සමහරුන් ගේ දොර අඹු දරුවන් අමතක කොට දිවා ? නොබලා සන්තකයේ ඇති සියල්ල කැප කර තමාගේ සහ තම පවුල් ජීවිතයද අපායක් කර ගනී.
තවත් නිර්මල බුදුදහම සොයමින් මංමුලාවූ දායකයෝ ධර්ම පිපාසයෙන් භික්ෂූන් වෙත ගොස් විකෘති බණ අසා කල්ලි ගත විය. එකෙක් කොලොන්නාවේ කල්ලියේ නම් අනෙකා කිරිබත්ගොඩය. තවකෙක් පිට¥වේ වන විට තවකෙක් උඩුවේ විය. මේ අයට විරුද්ධව නැග ආ ගංගොඩවිල සෝම හිමියන්ගේ අපවත් වීමෙන් එතැන පිර වීමට පැමිණි භික්ෂූන් වහන්සේලාද ජනතාව ඉදිරියේ ප‍්‍රසාංගික ධර්මය දේශනා කලහ. එයද බුදු දහමට පටහැනි විය. සමහර දේශකයාණන් වහන්සේ වරක සංයමයෙන් කරුනු පහදයි. ටිකකින් ජෝකරයකුසේ විහි`ඵ කරයි. ක්ෂනයකින් හම්බානට බැට දෙති. ඉංග‍්‍රීසි කෑලිද ඒ අතරට එක් කරයි. එබැවින් මා දන්නා තරමට නිර්මල කියන්නාවූ බුදු දහම අද සමාජයේ සොයා ගැනීමට නැත. මේ අතර බුදු බව, මාර්ගඵල, සෝවාන්ඵල ලැබූ බවට සමහර භික්ෂූන් භික්ෂුණීන් උපාසක උපාසිකාවන් ප‍්‍රකාශ කරති. මේ අයගෙන් ලද අවස්ථාවෙන් නිවන් යාම පිණිස සමහරුන් ගේ දොර අඹු දරුවන් අමතක කොට දිවා ? නොබලා සන්තකයේ ඇති සියල්ල කැප කර තමාගේ සහ තම පවුල් ජීවිතයද අපායක් කර ගනී.
දැන් ඇත්තේ අවසන් ජවනිකාවයි. ඉහත කී විපරීත සමාජයේ හෙම්බත් වී කල්ලි ගැසුනු බෞද්ධයන්ට බණ දෙසන බුදුවූ, පසේ බුදුවූ, රහත්වූවා යයි කියන හිමිවරු ගිහියන්..... සංඝයාට දෙසූ අභිධර්මය ගිහියාට දේශනා කරමින් ඒ අනුව ජීවත් වන ලෙස පවසමින්ද, බුදුන් ගිහියාට දේශනා කල ධර්මය අනුව වැඩ වාසය කරති. මෙහි වැරදි නිවැරදිතාවය ගැන මා කිසිවක් ප‍්‍රකාශ නොකරමි. නමුත් ඉහත උත්තමයින්ගේ ප‍්‍රකාශ කිහිපයකට මා ඔබගේ අවධානය යොමු කරමි.
බුදු දහම කරරෙකු විනාශ කරන්නේද ඔබ බෞද්ධයෙක් නම් ඒ ගැන උපේක්ෂාවෙන් බලා සිටින්න. අපට කල හැක්කක් නොමැත.
බුදු දහම කරරෙකු විනාශ කරන්නේද ඔබ බෞද්ධයෙක් නම් ඒ ගැන උපේක්ෂාවෙන් බලා සිටින්න. අපට කල හැක්කක් නොමැත.
ඊල`ග වර ඔබ ඉපදෙන විට බුදු දහම මෙපවන වත් සොයා ගත නොහැක. භාවනා යෝගීව ඉක්මණින් නිර්වාණය පිණිස කටයුතු කරන්න. සියල්ල අත් හරින්න. (මෙසේ පැවසූ එක් කාන්තාවක ගෙන් කෙසේ අත් හැරීම කලේ දැයි විමසූ විට ඇය පැවසූයේ මා සතු සිය`ඵම ව්‍යාපාර බලා ගැනීම ස`දහා කන්ඩායම් යොදා මා ආගමානුකූල ජීවිතයක් ගත කරන බවයි. සතිඅග පමණක් ගිණුම් පරීක්ෂා කිරීමට මේ ආයතන ස`දහා යන බව පැවසීය. (30/01/2014)
බුදුන් පරිනිර්වානයෙන් වසර 5000ක් පමණ ගත වෙත්ම නිර්මල බුදු දහම ලොවෙන් පිරිහී යනු ඇතැයි විශ්වාසයක් ඇත. විවිධ තර්ජන හමුවේ වසර 2550ක අවසන මේ තරමින්වත් බුදු දහම පැවතුනේ එදා දිවි හිමියෙන් ශාසනය රැුක ගැනීමේ කාර්යයක නිරත වුනු ගරුතර සංඝරත්නයේ පිහිට ආරක්ෂාව නිසාය. එදා සිටි ධර්ම ඥානයෙන් පිරිපුන් සංඝ රත්නය නිසා බුදුදහම විනාශ කිරීමට හෝ නිර්මල බුදු දහම විකෘති කිරීමට අන් ජාතීන්ට අන් ආගමිකයින්ට නොහැකි විය. රටේ සෞභ්‍යාග්‍ය, ජාතික අනණ්‍යතාවය, සංස්කෘතියද මේතාක් ර`දා පැවතියේ එදා සමාජය තුල පැවති ධාර්මික වට පිටාවක් තුලය. එකල විවිධ ජාතීන්, විවිධ ආගමිකයින් තම තමන්ගේ ආගම් අදහමින් සිංහල දමිල මුස්ලිම් ජාතික උත්සව වෙන වෙනම පැවැත් වුවද එකිනෙකාට ගෞරව කරමින් සහජීවනයෙන් ජීවත් විය. අද සර්ව ආගමික කියමින් ජාති ආගම් සියල්ල අච්චාරුවක් කරගත් ශ‍්‍රී ලාංකික කියන ජාතිය එකිනෙකාට වෛර කර ගනිමින් කුලල් කා ගනිමින් සිටිති. වගකිව යුත්තන් මේ කුලල් කා ගැනීම් පිටුපස සිටින්නේ කව්ද යන්න සොයා නොබලා මේ ආගමික, ජාතික කල්ලි වලට තව තවත් බේද බින්නව කටයුතු කිරීමට අනුබල දීම කනගාටුවට කරුණකි. එදා ඉංග‍්‍රීසීන් බෞද්ධ ජනතාව විවිධ ක‍්‍රම වලින් ක‍්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කලහ. එය අසාර්ථකවූ පසු සුදුසුකම් වලට අමතරව රජයේ උසස් රැුකියාවන් ස`දහා ක‍්‍රිස්තියානුවන් වීම අනිවාර්ය සුසුදුකමක් කිරීය. ඊට අමතරව මෙතෝදිස්ත පාසැල් දිවයිනේ දුෂ්කර ප‍්‍රදේශ වල ආරම්භ කර මිෂනාරි අධ්‍යාපනය හරහා දරුවන් ක‍්‍රිස්තියානි කරනය කිරීමට සැලසුම් කලේය. එය යම්තාක් දුරට සාර්ථක විය.
ඉන් නොනැවතුනු මේ අන් ආගමික සංවිධාන බෞද්ධ දර්ශනය මැනවින් අධ්‍යනය කලහ. හැදෑරූහ. තවත් අන්ආගමික දරුවන් ළමා වියේ සිටම මහණ කොට ඒ අය ලවා ධර්මය විකෘති කොට දේශනා කිරීමටත්, බෞද්ධ පත පොත, බෞද්ධ ඉතිහාසය විකෘති කොට පල කිරීමටත්, පාලි භාෂාවෙන්, සංස්කෘත භාෂාවෙන් තිබූ ධර්මය පිරිත සිංහල භාෂාවට පරිවර්ථනය කරන මුවාවෙන් පිරිතේ ගුනයද, අනුහසද, අර්ථයද විනාශ කිරීමට කටයුතු යොදා ගැණුනි. මේ ස`දහා සිල්වත් බෞද්ධ භික්ෂුදව ඉතා සූක්ෂම ලෙස යොදා ගැණුන අවස්ථා ඇත. එදා පන්සලට උපකාර කරන මුවා වෙන් පන්්සලේ භෞතික පරිසරය ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීමට මුදල්, යාන වාහන පරිත්‍යාග කරමින්ද ප‍්‍රධාන දායක වී භික්ෂූන් වහන්සේලා තුල තිබූ අල්පේච්ඡු ගුනය නැති කිරීම මහායාන සම්ප‍්‍රදායෙන් සිදු විය. එදා ඉංග‍්‍රීසීන් අප රට පාලනය කරන සමයේ ආගම වෙනස් කොට රජයේ උසස් තනතුරු, දේශපාලන නායකත්ව ලබාගත් සිංහල ජාතිකයන් තම දේශපාලන අරමුණු ක‍්‍රියාත්මක කිරීම ස`දහා භික්ෂුව දේශපාලනයට ඇද දැමීය. එයින්ද භික්ෂුව වාසි ලාභ පිණිස ඕනෑම ප‍්‍රකාශයක් කිරීමටත් ජාතික වියසනයකදී නිහ`ඩව සිටීමටත් පුරුදු කලහ. මේ අතර භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ උගත් බව වැඩි කිරීම පිණිස පිරිවෙනෙන් විශ්ව විද්‍යාල වලට වැඩිය භික්ෂූන් නිවන් මාර්ගය පසෙකලා රැුකියා මාර්ග ආදායම් මාර්ග සෙවීමට යුහු සු`ඵ විය. මෙම පරිහානියත් සම`ග අ`ඵත් සංස්කෘතියක් ලෙස පන්සලෙන් ගිහියාට ලැබුණු ධාර්මික අවවාද අනුශාසනා නැති වී පන්සලේ දායක සභාව හරහා මුදල් රැුස් කරමින් සුපිරි සංඝාවාස, බෝධීන් වහන්සේ වටා රන් වැට, ධාතු මන්දිර, තාප්ප, ඝන්ඨා කු`ඵණු ඉදිකිරීමට අසරන දායකයින් පෙලීය. අන්ත දුගී අසරන වුවත් බුදු දහමට හා ගරුතර සංඝරත්නයට තිබුණාවූ භක්තිය හා විශ්වාසය නිසා වැස්සට තෙමෙන තම වහලට පොල් අත්තක් අහුරා නොගෙන තමන්ගේ ඊළ`ග ආත්මයේ සුව පිණිස පන්සලේ සංඝාවාසයට ඇස්බැස්ටෝ ෂීට් පූජා කරති. පිංකමේදී නායක තෙර ධර්ම දේශනයේදී ශබ්ද විකාශනයෙන් ගමටම ඇහෙන්න වැඩියෙන් පින් අනුමෝදන් කිරීම නිසා අනෙකුත් දායකයින්ටද එය පුංචි මදිකමක් විය. ඒ නිසා ඊළ`ග වර තමන්ගේ නැසීගිය ඥාතීන්ගේ සහ තමන් ඔවුන්ට කලින් දෙව්ලොව සැප සම්පත් ලබාගනු රිසියෙන් සංඝාවාසය ටයිල් කරවා සෝෆා කට්ටලයක්ද පූජා කරයි. මෙහිදී සිල්වත් දායකයා කොන් වී ධනවත් දායක තෙමේ භික්ෂුවගේ ප‍්‍රධාන දායක තැන උසුලයි. පසුව මුදල් කියනා සාධකය මත දායකයා විසින් භික්ෂුවට අවවාද අනුශාසනා ලබා දෙමින් පන්සල පාලනය කරයි.
මෙසේ අධ්‍යාත්මික බවින් මිදී ආර්ථික මෙවලමක් බවට පත්වූ භික්ෂුවට දේශනා කරන බණ වල සු`ඵ සු`ඵ වෙනස් කම් කිරීම්, අ`ඵත් තාලයේ පුද පූජා ක‍්‍රම බුදු දමහට ඇතුලත් කල යුතු විය. දිනක් එක්තරා පන්සලකට ඥාණ පූජාවක් පැවැත් විය. වැසි නොතකා උපාසක උපාසිකාවන් පැමිණ මුදල් ගෙවා රිසිට් පත් ගනු දක්නට ලැබුණි. තව අවස්ථා කිහිපයයි යනු වෙන් ශබ්ද විකාශනයෙන් කෑ මොර දෙද්දී ඒ රිසිට් පත්ද උනු කැවුම් මෙන් අවසන් විය. මේ අමුතුම තාලේ පූජාව බැලීමට මා ද ලංවිය. ගෞතම බුදු රජාණන්වහන්සේගේ 73ක් වූ ඥානයන් එක් ඥානයක් රුපියල් දහසක මුදලකට අලෙවි වේ. බුදුන් වහන්සේ සාරා සංඛ කල්ප ලක්ෂයක් පෙරුම් පුරා රැුස්කරගත් ඥානය රුපියල් හැත්තෑ දෙදහසකට පැයකින් අලෙවි විය. දින හතක් මේ පූජාව සිදු විය. මේ පිළිබ`දව මා භික්ෂූන් වහන්සේ නමකගෙන් ප‍්‍රශ්න කල අවස්ථාවේ උන්වහන්සේ පැවසූයේ පන්සල වටා තාප්පය බැ`ද ගැනීමට මේ ක‍්‍රමය අනුගමනය කල බවයි.
මෙසේ අධ්‍යාත්මික බවින් මිදී ආර්ථික මෙවලමක් බවට පත්වූ භික්ෂුවට දේශනා කරන බණ වල සු`ඵ සු`ඵ වෙනස් කම් කිරීම්, අ`ඵත් තාලයේ පුද පූජා ක‍්‍රම බුදු දමහට ඇතුලත් කල යුතු විය. දිනක් එක්තරා පන්සලකට ඥාණ පූජාවක් පැවැත් විය. වැසි නොතකා උපාසක උපාසිකාවන් පැමිණ මුදල් ගෙවා රිසිට් පත් ගනු දක්නට ලැබුණි. තව අවස්ථා කිහිපයයි යනු වෙන් ශබ්ද විකාශනයෙන් කෑ මොර දෙද්දී ඒ රිසිට් පත්ද උනු කැවුම් මෙන් අවසන් විය. මේ අමුතුම තාලේ පූජාව බැලීමට මා ද ලංවිය. ගෞතම බුදු රජාණන්වහන්සේගේ 73ක් වූ ඥානයන් එක් ඥානයක් රුපියල් දහසක මුදලකට අලෙවි වේ. බුදුන් වහන්සේ සාරා සංඛ කල්ප ලක්ෂයක් පෙරුම් පුරා රැුස්කරගත් ඥානය රුපියල් හැත්තෑ දෙදහසකට පැයකින් අලෙවි විය. දින හතක් මේ පූජාව සිදු විය. මේ පිළිබ`දව මා භික්ෂූන් වහන්සේ නමකගෙන් ප‍්‍රශ්න කල අවස්ථාවේ උන්වහන්සේ පැවසූයේ පන්සල වටා තාප්පය බැ`ද ගැනීමට මේ ක‍්‍රමය අනුගමනය කල බවයි.
ආත්ම විමුක්තිය, නිදහස සොයා එන උපාසක උපාසිකාවන් මේ ආකාරයෙන් මිථ්‍යාවට යොමු කරමින් පීඩාවට පත් බෞද්ධයා මංමුලා වී ඉච්ඡුාභංගත්වයට පැමිණ සිටින අවස්ථාවක තවත් ක‍්‍රිස්තියානි අන්තවාදී කොටස් මින් උපරිම ඵල ප‍්‍රයෝජන ගෙන මිළ මුදල්, ආහාර පාන, ඇ`දුම් පැල`දුම් සපයමින් ඔවුන් ලවා බුදු දහමට වෛරයක් ඇති කොට ඔවුන්ගේ නිකායන්ට බ`දවා ගනී. මින් කෝපයටපත් ජනතාව නැවත නැවතත් මුලාවට පත් කරමින් එයට විරැුද්ධව හ`ඩක් නැ`ගීමට චීවරය එවරද පෙරමුණ ගති. ඒ ස`දහා අන්‍යාගමීකරණ පනතක් ඉදිරියට ගෙන භික්ෂූන් කොටසක් මහජන ඡුන්දයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට වැඩියද වසර ගණනාවකට පසුවද තත්වය එසේමය.
ආත්ම විමුක්තිය, නිදහස සොයා එන උපාසක උපාසිකාවන් මේ ආකාරයෙන් මිථ්‍යාවට යොමු කරමින් පීඩාවට පත් බෞද්ධයා මංමුලා වී ඉච්ඡුාභංගත්වයට පැමිණ සිටින අවස්ථාවක තවත් ක‍්‍රිස්තියානි අන්තවාදී කොටස් මින් උපරිම ඵල ප‍්‍රයෝජන ගෙන මිළ මුදල්, ආහාර පාන, ඇ`දුම් පැල`දුම් සපයමින් ඔවුන් ලවා බුදු දහමට වෛරයක් ඇති කොට ඔවුන්ගේ නිකායන්ට බ`දවා ගනී. මින් කෝපයටපත් ජනතාව නැවත නැවතත් මුලාවට පත් කරමින් එයට විරැුද්ධව හ`ඩක් නැ`ගීමට චීවරය එවරද පෙරමුණ ගති. ඒ ස`දහා අන්‍යාගමීකරණ පනතක් ඉදිරියට ගෙන භික්ෂූන් කොටසක් මහජන ඡුන්දයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට වැඩියද වසර ගණනාවකට පසුවද තත්වය එසේමය.
භික්ෂුව පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයට මුහුන් වීම තුල පන්සල් විහාරවල මහා නායක හිමිවරු පත්වීම් ස`දහාද දේශපාලන ඇ`ගිලි ගැසීම් සිදුවිය. භික්ෂුව විවිධ විෂමාචාරයන්ටද හුරුවීම, දේශපාලකයන්ගේ උවමනාවන් ඉටු කිරීමට විවිධ සංවිධාන පිහිටුවමින් භික්ෂුවකට තියා මානවයෙකුට වත් නොගැලපෙන කලහකාරී හැසිරීම් ජාති විරෝධී ප‍්‍රකාශ එලිපිටම කිරීම නිසා අන් ආගමිකයන් රහසින් කරගෙන ආ කූට වත් පිලිවෙත් වලට එලිපිටම ජාත්‍යන්තර සහයෝගය ලැබෙන තත්වයකට පත් කරේද මේ චීවරධාරීන්මය. එසේම බෞද්ධ ජනතාවගේ හික්මීම කෙරෙහි තිබූ ජාත්‍යන්තර විශ්වාසයද බොහෝ දුරට විනාශ විය.
භික්ෂුව පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයට මුහුන් වීම තුල පන්සල් විහාරවල මහා නායක හිමිවරු පත්වීම් ස`දහාද දේශපාලන ඇ`ගිලි ගැසීම් සිදුවිය. භික්ෂුව විවිධ විෂමාචාරයන්ටද හුරුවීම, දේශපාලකයන්ගේ උවමනාවන් ඉටු කිරීමට විවිධ සංවිධාන පිහිටුවමින් භික්ෂුවකට තියා මානවයෙකුට වත් නොගැලපෙන කලහකාරී හැසිරීම් ජාති විරෝධී ප‍්‍රකාශ එලිපිටම කිරීම නිසා අන් ආගමිකයන් රහසින් කරගෙන ආ කූට වත් පිලිවෙත් වලට එලිපිටම ජාත්‍යන්තර සහයෝගය ලැබෙන තත්වයකට පත් කරේද මේ චීවරධාරීන්මය. එසේම බෞද්ධ ජනතාවගේ හික්මීම කෙරෙහි තිබූ ජාත්‍යන්තර විශ්වාසයද බොහෝ දුරට විනාශ විය.
මෙහිදී දුෂ්ශීල භික්ෂුවගේ ආරක්ෂාවට දේශපාලකයන් ඉදිරිපත් වීම තුල බෞද්ධ ශ‍්‍රාවකයා පන්සලේ විහාර ගෙයි බදාමයෙන් තනා ඇති කන්ථක අශ්වයා සේ නිසොල්මන් වූහ. මේ දේශපාලන ආශීර්වාද ලද භික්ෂූන් තම තමතට රිසි සේ ධර්මය විකෘති කරමින් පන්සල වෙනුවට සත්ප‍්‍රසාද ඉදි කිරීය. තම නමින් පත පොත මුද්‍රණය කිරීය. මුදල් රැුස් කිරීම ස`දහා පදනම්, භාර පිහිටු වීය. නිවන ස`දහා පංති පවත්වා සහතිකද පිරි නැමූහ. බුදු දහමේ නැති පෙරහරවල් සංවිධානය කලහ. පෙරහැරේ ප‍්‍රධාන ආරාධිතයා දේශපාලන බලවතාය. කරඩුව හිස මත තබා යන්නේ බාර් හිමි, ස්ත‍්‍රී ¥ෂක මැති ඇමති වරුය. තව කොටසක් ගුරුකම් යන්ත‍්‍ර මන්ත‍්‍ර, ජ්‍යෙතිෂය පන්සල තුලම සිදු කලහ. මින් උපරිම ඵල ප‍්‍රයෝජන ගත් අන්‍යාගමිකයින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වල ප‍්‍රතිපාදන වරදාන වලට යටත්ව මාධ්‍ය ආයතනවල මාධ්‍යකරැුවන් මුදලට ගෙන, පෙරමුණට සිංහල නමුත් අන් ආගමික සම්බවයක් ඇති ආචාර්ය, මහාචාර්ය වැනි ප‍්‍රසිද්ධ චරිත උපයෝගී කරගනිමින් සිය`ඵ ආගම් විරෝධී තේමාව යටතේ බුදුදහම පමණක් කේන්ද්‍ර කොට බුදුදහමට අන්තර්ග‍්‍රහනය කලාවූද, විද්‍යාත්මකව ඔප්පු කිරීමට තරම් විද්‍යාවේ නොදියුණු කම නිසා බෞද්ධ දර්ශනයේ යම් කොටස් ගෙන සිත්සේ පහර දෙති. මේ බව ගැඹුරින් අධ්‍යනය නොකල සමහර බෞද්ධයෝද ධර්මය අවබෝධ කරගනු පිණිස නොයා මේ එන්.ජී. ඕ. නඩය හා එක්ව දර්මයට එරෙහිව හුරේ දමති.
මෙහිදී දුෂ්ශීල භික්ෂුවගේ ආරක්ෂාවට දේශපාලකයන් ඉදිරිපත් වීම තුල බෞද්ධ ශ‍්‍රාවකයා පන්සලේ විහාර ගෙයි බදාමයෙන් තනා ඇති කන්ථක අශ්වයා සේ නිසොල්මන් වූහ. මේ දේශපාලන ආශීර්වාද ලද භික්ෂූන් තම තමතට රිසි සේ ධර්මය විකෘති කරමින් පන්සල වෙනුවට සත්ප‍්‍රසාද ඉදි කිරීය. තම නමින් පත පොත මුද්‍රණය කිරීය. මුදල් රැුස් කිරීම ස`දහා පදනම්, භාර පිහිටු වීය. නිවන ස`දහා පංති පවත්වා සහතිකද පිරි නැමූහ. බුදු දහමේ නැති පෙරහරවල් සංවිධානය කලහ. පෙරහැරේ ප‍්‍රධාන ආරාධිතයා දේශපාලන බලවතාය. කරඩුව හිස මත තබා යන්නේ බාර් හිමි, ස්ත‍්‍රී ¥ෂක මැති ඇමති වරුය. තව කොටසක් ගුරුකම් යන්ත‍්‍ර මන්ත‍්‍ර, ජ්‍යෙතිෂය පන්සල තුලම සිදු කලහ. මින් උපරිම ඵල ප‍්‍රයෝජන ගත් අන්‍යාගමිකයින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වල ප‍්‍රතිපාදන වරදාන වලට යටත්ව මාධ්‍ය ආයතනවල මාධ්‍යකරැුවන් මුදලට ගෙන, පෙරමුණට සිංහල නමුත් අන් ආගමික සම්බවයක් ඇති ආචාර්ය, මහාචාර්ය වැනි ප‍්‍රසිද්ධ චරිත උපයෝගී කරගනිමින් සිය`ඵ ආගම් විරෝධී තේමාව යටතේ බුදුදහම පමණක් කේන්ද්‍ර කොට බුදුදහමට අන්තර්ග‍්‍රහනය කලාවූද, විද්‍යාත්මකව ඔප්පු කිරීමට තරම් විද්‍යාවේ නොදියුණු කම නිසා බෞද්ධ දර්ශනයේ යම් කොටස් ගෙන සිත්සේ පහර දෙති. මේ බව ගැඹුරින් අධ්‍යනය නොකල සමහර බෞද්ධයෝද ධර්මය අවබෝධ කරගනු පිණිස නොයා මේ එන්.ජී. ඕ. නඩය හා එක්ව දර්මයට එරෙහිව හුරේ දමති.
තවත් නිර්මල බුදුදහම සොයමින් මංමුලාවූ දායකයෝ ධර්ම පිපාසයෙන් භික්ෂූන් වෙත ගොස් විකෘති බණ අසා කල්ලි ගත විය. එකෙක් කොලොන්නාවේ කල්ලියේ නම් අනෙකා කිරිබත්ගොඩය. තවකෙක් පිට¥වේ වන විට තවකෙක් උඩුවේ විය. මේ අයට විරුද්ධව නැග ආ ගංගොඩවිල සෝම හිමියන්ගේ අපවත් වීමෙන් එතැන පිර වීමට පැමිණි භික්ෂූන් වහන්සේලාද ජනතාව ඉදිරියේ ප‍්‍රසාංගික ධර්මය දේශනා කලහ. එයද බුදු දහමට පටහැනි විය. සමහර දේශකයාණන් වහන්සේ වරක සංයමයෙන් කරුනු පහදයි. ටිකකින් ජෝකරයකුසේ විහි`ඵ කරයි. ක්ෂනයකින් හම්බානට බැට දෙති. ඉංග‍්‍රීසි කෑලිද ඒ අතරට එක් කරයි. එබැවින් මා දන්නා තරමට නිර්මල කියන්නාවූ බුදු දහම අද සමාජයේ සොයා ගැනීමට නැත. මේ අතර බුදු බව, මාර්ගඵල, සෝවාන්ඵල ලැබූ බවට සමහර භික්ෂූන් භික්ෂුණීන් උපාසක උපාසිකාවන් ප‍්‍රකාශ කරති. මේ අයගෙන් ලද අවස්ථාවෙන් නිවන් යාම පිණිස සමහරුන් ගේ දොර අඹු දරුවන් අමතක කොට දිවා ? නොබලා සන්තකයේ ඇති සියල්ල කැප කර තමාගේ සහ තම පවුල් ජීවිතයද අපායක් කර ගනී.
තවත් නිර්මල බුදුදහම සොයමින් මංමුලාවූ දායකයෝ ධර්ම පිපාසයෙන් භික්ෂූන් වෙත ගොස් විකෘති බණ අසා කල්ලි ගත විය. එකෙක් කොලොන්නාවේ කල්ලියේ නම් අනෙකා කිරිබත්ගොඩය. තවකෙක් පිට¥වේ වන විට තවකෙක් උඩුවේ විය. මේ අයට විරුද්ධව නැග ආ ගංගොඩවිල සෝම හිමියන්ගේ අපවත් වීමෙන් එතැන පිර වීමට පැමිණි භික්ෂූන් වහන්සේලාද ජනතාව ඉදිරියේ ප‍්‍රසාංගික ධර්මය දේශනා කලහ. එයද බුදු දහමට පටහැනි විය. සමහර දේශකයාණන් වහන්සේ වරක සංයමයෙන් කරුනු පහදයි. ටිකකින් ජෝකරයකුසේ විහි`ඵ කරයි. ක්ෂනයකින් හම්බානට බැට දෙති. ඉංග‍්‍රීසි කෑලිද ඒ අතරට එක් කරයි. එබැවින් මා දන්නා තරමට නිර්මල කියන්නාවූ බුදු දහම අද සමාජයේ සොයා ගැනීමට නැත. මේ අතර බුදු බව, මාර්ගඵල, සෝවාන්ඵල ලැබූ බවට සමහර භික්ෂූන් භික්ෂුණීන් උපාසක උපාසිකාවන් ප‍්‍රකාශ කරති. මේ අයගෙන් ලද අවස්ථාවෙන් නිවන් යාම පිණිස සමහරුන් ගේ දොර අඹු දරුවන් අමතක කොට දිවා ? නොබලා සන්තකයේ ඇති සියල්ල කැප කර තමාගේ සහ තම පවුල් ජීවිතයද අපායක් කර ගනී.
දැන් ඇත්තේ අවසන් ජවනිකාවයි. ඉහත කී විපරීත සමාජයේ හෙම්බත් වී කල්ලි ගැසුනු බෞද්ධයන්ට බණ දෙසන බුදුවූ, පසේ බුදුවූ, රහත්වූවා යයි කියන හිමිවරු ගිහියන්..... සංඝයාට දෙසූ අභිධර්මය ගිහියාට දේශනා කරමින් ඒ අනුව ජීවත් වන ලෙස පවසමින්ද, බුදුන් ගිහියාට දේශනා කල ධර්මය අනුව වැඩ වාසය කරති. මෙහි වැරදි නිවැරදිතාවය ගැන මා කිසිවක් ප‍්‍රකාශ නොකරමි. නමුත් ඉහත උත්තමයින්ගේ ප‍්‍රකාශ කිහිපයකට මා ඔබගේ අවධානය යොමු කරමි.
බුදු දහම කරරෙකු විනාශ කරන්නේද ඔබ බෞද්ධයෙක් නම් ඒ ගැන උපේක්ෂාවෙන් බලා සිටින්න. අපට කල හැක්කක් නොමැත.
බුදු දහම කරරෙකු විනාශ කරන්නේද ඔබ බෞද්ධයෙක් නම් ඒ ගැන උපේක්ෂාවෙන් බලා සිටින්න. අපට කල හැක්කක් නොමැත.
ඊල`ග වර ඔබ ඉපදෙන විට බුදු දහම මෙපවන වත් සොයා ගත නොහැක. භාවනා යෝගීව ඉක්මණින් නිර්වාණය පිණිස කටයුතු කරන්න. සියල්ල අත් හරින්න. (මෙසේ පැවසූ එක් කාන්තාවක ගෙන් කෙසේ අත් හැරීම කලේ දැයි විමසූ විට ඇය පැවසූයේ මා සතු සිය`ඵම ව්‍යාපාර බලා ගැනීම ස`දහා කන්ඩායම් යොදා මා ආගමානුකූල ජීවිතයක් ගත කරන බවයි. සතිඅග පමණක් ගිණුම් පරීක්ෂා කිරීමට මේ ආයතන ස`දහා යන බව පැවසීය. (30/01/2014)
